Młodzieniec IV. Mistrzu, ja zatraciłem tajemnicę natchnienia! W dzieciństwie mojem kochała mnie muza i czarodziejskie mi pokazywała ogrody. Ale oto urodził się we mnie jakiś duch szyderski, który mówił: precz mi z tym światem urojeń. I zatraciłem drogę do raju — i duch mój stał się bezpłodny — i muzę ścigam, a uchodzi przede mną! Tysiące myśli mam w głowie, ale o żadnej powiedzieć nie mogę: moja! bo ta sama myśl w każdej innej głowie narodzić-by się mogła. Tylko wzruszenia moje są iście moje, alem zatracił tajemnicę wzruszeń, — i tylko patos męczące, jednostajne duszę mi rozdziera. Ojcze, myśl szczęścia nie daje, — a sztuka zabiła we mnie żywe wzruszenia. I ilekroć mi się ukaże jakie niebiańskie widziadło, wnet niby czujny szpieg, idzie za nim duch niedobry, który mi mówi: to fałsz — to urojenie! I oto, kiedy pieśń śpiewam, kiedy mi z serca ból najokrutniejszy płynie — zda się na szczudłach się wspinam i jak retor-sofista przemawiam! Natchnienie moje, co niegdyś tak obfitym płynęło strumieniem — kroplami dziś sączy się powoli, zmęczone i bez zapachu. Mów mi, gdzie tryska źródło twórczości, bo dusza moja bez żywej pieśni zamiera!
Pustelnik. Wszystko się staje. Wisisz między niebem a ziemią; za wysoko dla ludzi, za nisko dla bogów. Staje się nowa pieśń, której blisko może już jesteś, ale której nigdy nie osiągniesz. Jest to pieśń nieba i ziemi; więc, jeśli nieba z ziemią nie umiesz pobratać, albo do niebios uleć, albo zestąp na ziemię.
Antoni Lange, "Godzina" w: "Poezye" cz. 1, Kraków 1895, s. 219-220.Zadziwiające jest to że myśl potrafi żyć bezdusznie, więc? Skoro dusza jest przymiotem ludzkim, a wedle niektórych wraz z ostatnim tchnieniem dusza ludzka uchodzi gdzie tam miała ujsć, to czy istota myśląca (i tylko myśląca, tysiące myśli mająca w głowie) jest nadal człowiekiem?
Alter ego tworzenia, czyli morderstwo twórcy dokonane przez akty tworzone - nawet to już wymyślili. I jak tu nie wisieć między niebem a ziemią kiedy kolejnych szczebli sięgnąć nie możesz i nigdy nie osiągniesz?
Żałuję że jeszcze nie wyszedł planowany pewien tomik poetycki, bo ten cytat współgra mi z jego przesłaniem. Ale o tym może kiedy indziej.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz